به گزارش مشرق، مسعود وکیل کارشناس قرآن و معارف سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی اظهار داشت: مجموعه تألیفات و تولیدات مربوط به آموزش قرآن از سالهای گذشته جریان داشته است و در سالهای اخیر با توجه به سند برنامه درسی ملی، همانطور که در تمام کتب درسی اصلاحات و تغییراتی ایجاد شد در آموزش قرآن هم این اتفاق افتاده است.
وی افزود: در برنامه جدید، کتاب اول و ششم دبستان با تغییراتی کلی همراه شد اما کتاب دوم تا پنجم دبستان از آن جهت که از قبل در مسیر تغییرات کتب بودیم بیشتر به اصلاحات بسنده کردیم اما کتابهای آموزش قرآن سال هفتم، هشتم و نهم کاملاً تألیف جدید است.
* ارائه لوح فشرده تمام صفحات قرآن کریم همراه با کتاب قرآن پایههای هفتم تا نهم
وکیل با بیان اینکه از گذشته دور با توجه به ویژگیهای آموزش قرآن، در کنار کتابها نوار کاست قرائت قرآن و گاهی لوح فشرده تولید شده است، خاطرنشان کرد: برای اغلب سالهای تحصیلی علاوه بر کتاب آموزش قرآن دانشآموز، کتاب معلم و کتاب گویا که حاوی قرائت آیات کتاب درسی است، نیز تولید شده است.
وی افزود: چهار سال است که همراه کتابهای آموزش قرآن هفتم، هشتم و نهم، یک لوح فشرده حاوی همه صفحات قرآن کریم همراه با قرائت استاد منشاوی و استاد پرهیزگار تولید و توزیع شده است.
کارشناس قرآن و معارف سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با بیان اینکه برای دانشآموزان اول، دوم و سوم دبستان علاوه بر 3 ابزار کتاب دانشآموز، کتاب معلم و کتاب گویا، لوح آموزشی در نظر گرفته شده است، تصریح کرد: در این روش برای دبستانیها، متن آیات قرآن بزرگتر چاپ میشود و در کلاس نصب و معلم به کمک این لوح میتواند روخوانی قرآن را آموزش دهد. همچنین برای دانشآموزان نرم افزار کمک آموزشی تولید شده است.
وی با بیان اینکه حداکثر پنج و حداقل 3 ابزار آموزش قرآن برای دانشآموزان داریم گفت: کتاب دانشآموز، کتاب معلم و لوح فشرده که مخصوص دوره متوسطه و لوح آموزشی و نرم افزار کمک آموزشی به همراه 3 ابزار مذکور برای دانشآموزان اول، دوم و سوم دبستانی است و دانشآموزان چهارم، پنجم و ششم هم در آموزش قرآن چهار ابزار دارند.
* آشنایی با پیامهای قرآنی از اول دبستان آغاز میشود
وکیل با بیان اینکه چند موضوع در آموزش قرآن اهمیت دارد، خاطرنشان کرد: کسب توانایی خواندن قرآن در دوره ابتدایی و آموزش درک معنا برای دانشآموز متوسطه اول مورد تأکید بیشتر است و آشنایی با پیامهای قرآنی از اول دبستان آغاز میشود و تا پایان دوره متوسطه ادامه دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا در سال جاری توجه و تمرکز آموزش قرآن روی پایه تحصیلی خاصی است؟»، اظهار کرد: خیر، فقط در سال تحصیلی جاری کتاب پایه نهم جدید است و دورههای آموزشی هم برای معلمان برگزار شده است.
وی افزود: ضمناً در سال جاری برای دبیران پایه نهم و نیز معلمان پایه پنجم دبستان، فیلمهای روش آموزش قرآن تولید شده است.
کارشناس قرآن و معارف سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در پاسخ به این پرسش که «زمان و ساعت آموزش قرآن در مدارس چگونه است؟»، گفت: آموزش قرآن در دوره متوسطه اول 2 ساعت در هفته است و در دوره ابتدایی در پایه اول 2 ساعت و در پایه دوم تا ششم دبستان 3 ساعت در هفته است.
وی افزود: این ساعات رسمی و مصوب است و متأسفانه به دلایل مختلف، عملاً ساعات آموزش قرآن در هفته از ساعات مصوب کمتر است و امیدواریم این ساعات به اندازه رسمی خودش برگزار شود.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه همه خانوادهها و نیز معلمان به این کتاب آسمانی اهمیت میدهند، باید دقت شود تا زمان آموزش قرآن در مدارس به شکل رسمی و مصوب دنبال شود.
* تدریس کتاب دین و زندگی در دوره متوسطه دوم
وکیل در پاسخ به این پرسش که «آیا از روایات و آیات جذاب برای دانشآموزان، در کتب درسی استفاده شده است؟»، تصریح کرد: بله، گاهی از روایات مناسب، در کتاب آموزش قرآن استفاده شده است اما با توجه به اینکه موضوع اصلی آموزش، قرآن است استفاده از روایات به صورت کامل و جدی در درس دینی انجام میشود.
وی افزود: از آنجایی که در دوره ابتدایی محور اصلی آموزش، خواندن قرآن است، موارد و مسائلی که بچهها درباره آن گفتوگو میکنند از طریق پیامهای قرآنی پیگیری میشود.
وی ادامه داد: موضوع تفکر و تربیت رفتاری و سبک زندگی در پیامهای قرآنی وجود دارد که این موضوع در تمامی پایههای آموزش قرآن پیش بینی شده است.
کارشناس قرآن و معارف سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در پاسخ به این پرسش که «وضعیت آموزش قرآن در دوره متوسطه دوم و یا همان دبیرستان چگونه است؟»، گفت: در دوره متوسطه دوم یعنی سالهای دهم، یازدهم و دوازدهم از سالهای گذشته کتاب دین و زندگی تدریس میشود. درس دینی و قرآن به صورت تلفیقی در این دوره تحصیلی ارائه میشود و درس مجزا با نام آموزش قرآن نداریم.
وی در پاسخ به این پرسش که «از چه نوع فن برای آموزش قرآن در دبستان استفاده شده است؟»، عنوان کرد: از حدود 15 سال پیش که برنامه آموزش قرآن تجدید نظر شد. اولا بیان مفاهیم قرآنی در قالب پیامهای قرآنی و نیز داستانها وارد کتابهای آموزش قرآن شد و ثانیاً پس از انجام آموزشها به صورت آزمایشی و نیز ارزشیابی از آنها به دلیل نتایج موفقیتآمیز، آغاز آموزش قرآن از پایه سوم ابتدایی به پایه اول منتقل شد.
وی افزود: مهمترین موضوع در برنامه جدید، تحول در روش آموزش قرآن بود. نخست اینکه در آموزش روخوانی از رسمالخطی استفاده شد که نزدیکترین رسم الخط به فارسی است و دوم اینکه حرکات و اعراب به حداقل آنچه ضروری است کاهش یافته و خط خلوت و خواندن سادهتر شده است.
وکیل ادامه داد: همچنین آموزش روخوانی که از اول دبستان آغاز میشود، مبتنی بر سوادآموزی فارسی است. دانشآموزان در ابتدا حروف الفبای فارسی را یاد میگیرند و بعد از آن، روخوانی قرآن مبتنی بر سوادآموزی فارسی آموزش داده میشود. این امر هم موجب صرفهجویی در وقت میشود و هم از تکرار آموختهها که موجب ملال است پیشگیری میگردد. از اینرو، آموزش روخوانی قرآن از مناسبترین زمان یعنی پایه اول ابتدایی آغاز میشود.
وکیل تصریح کرد: معلم آموزش قرآن در ابتدایی همان معلم پایه است زیرا آنچه در آموزش دوره ابتدایی اهمیت ویژهای دارد، برقراری ارتباط عاطفی میان معلم و دانشآموز است. این شرایط با معلم پایه ایجاد میشود نه معلمی که فقط یک یا دو ساعت در هفته با کودک ارتباط دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا با توجه به کتب و آموزش قرآن در پایههای مختلف تحصیلی به دنبال تربیت قاری و یا حافظ قرآن هستید؟»، اظهار کرد: در آموزش عمومی به دنبال چنین چیزی نیستیم و این امر، در اهداف عمومی آموزش قرآن وجود ندارد.
وی افزود: اگر آموزش عمومی قرآن در کلاس درس به خوبی انجام شود، معاونت پرورشی، دانشآموزان با استعداد را شناسایی و آنها را به برنامههای فوق العاده دارالقرآنها هدایت میکند و در آنجا تربیت قاری و حافظ به شکل خاص اتفاق میافتد.